*ՀԱՅԿ ԿՈՆՋՈՐՅԱՆ*

Դուք շատ քիչ էք հարցազրույցներ տալիս, պրն. Քրքորյա՛ն:
Դուք այդ քչերից մեկն էք:
Շոյված եմ:
Ես էլ կշոյվեի:
Ինչպե՞ս եք:
Ավելի լավ, քան երեկ:
Ինչու՞, երեկ լավ չէի՞ք:
Լավ էի, բայց այսօր ավելի լավ եմ: Վաղը կփորձեմ ավելի լավ լինել, քան այսօր և այսպես շարունակ:
Դուք շատ լավատես էք:
Այո:
Բիզնեսում ավելի կարևոր է լինել լավատե՞ս, թե՞ իրատես:
Իրատեսությունը բիզնեսում արդեն իսկ լավատեսություն է:
Բայց լավատեսությունը կյանքում դեռևս իրատեսություն չէ:
Կյանքում միշտ չէ, որ պետք է լինել իրատես: Եթե բոլոր մարդիկ միշտ իրատես լինեին, մենք առաջ չէինք գնա:
Օրինակ, երբ Դուք որոշեցիք դառնալ օդաչու, դա իրատեսակա՞ն քայլ էր:
Առաջին հայացքից ոչ, հաշվի առնելով, որ ես նույնիսկ մեկ ցենտ չունեի սովորելու համար: Բայց ինձ ընդունեցին:
Սկզբից բռնցքամարտիկ, հետո օդաչու, իսկ հետո բիզնեսմեն: Հետաքրքիր զարգացում է:
Երբեմն չգիտես, թե որտեղից ուր կհասնես: Երբ ինը տարեկանում թերթ էի վաճառում, չէի պատկերացնի, որ այդ թերթերը մի օր իմ մասին էլ են գրելու:
Քչերը գիտեն, որ Դուք մասնակցել եք 2-րդ Համաշխարհային պատերազմին: Այն էլ` իբրև օդաչու:
2.5 տարում ես չվերթներ կատարեցի 4 աշխարհամասերում` հազարավոր ժամեր մնալով օդում:
Դուք վարձատրվում էի՞ք:
1000 դոլար յուրաքանչյուր թռիչքի համար:
Դուք իսկապես հաջողակ եք:
Ինչու՞:
Քչերը կարող էին երազել` վարձատրվել պատերազմի տարիներին, այն էլ` 2-րդ Համաշխարհային պատերազմի:
Այո, բայց հաշվի առնելով վտանգը, կարող էիր չհասցնել վարձատրվել:
Եվ որքա՞ն գումար աշխատեցիք այդ ընթացքում:
Ես չեմ սիրում խոսել իմ եկամուտների մասին:
Ինչպես բոլոր մեծահարուստները:
Բայց նրանցից շատերի կենսակերպը խոսում է իրենց եկամուտների մասին:
Ես կասեի ճչում է, ոչ թե խոսում: Օրինակ Հայաստանում մեծահարուստներն ապրում են ավելի շքեղ կյանքով, քան բազմաթիվ ամերիկյան միլիարդատերեր:
Շքեղ կյանքով այժմ քչերին կզարմացնես: Հատկապես միլիարդատերերին: Շքեղությամբ փորձում են զարմացնել նրանք, ովքեր ուրիշ այլ բան չունեն զարմացնելու համար:
Օրինակ, ինչո՞վ կարող են զարմացնել ժամանակակից միլիարդատերները:
Գաղափարով: Նորարարությամբ: Ներկայիս մեծահարուստները կարող են լինել հեղափոխականներ: Պարզապես պետք է գտնել համարձակ գաղափարներ և իրագործել դրանք:
Իսկ հե՞շտ է գտնել այդպիսի գաղափարներ:
Այժմ աշխարհում ավելի շատ փող կա, քան գաղափար: Միլիարդավոր դոլարներ անգործության են մատնված բանկերի պահեստներում: Այդ պատճառով, մեծահարուստներն այսօր վիթխարի գումարներ են ներդնում կրթության և գիտության մեջ, որտեղից էլ ակնկալում են ստանալ նոր գաղափարներ: Սա փոխադարձ օգուտ է և հարուստների, և պետության, և հասարակության համար:
Բայց ոչ բոլոր հարուստներն են այդպես առաջնորդվում:
Դրանում է տարբերությունը` հարուստների և շատ փող ունեցող աղքատների միջև:
Շատ փող ունեցող աղքատներ: Հրաշալի ձևակերպում է, հատկապես Հայաստանի համար:
Այո, դու կարող ես ամբողջ կյանքում աղքատ մնալ` նույնիսկ եթե մարմինդ մտնի ամենաթանկարժեք հագուստների մեջ, տեղաշարժվի ամենաշքեղ մեքենաներով: Հարստությունը միայն նյութական բարեկեցությունը չէ:
Իսկ փողով կարելի՞ է երջանկություն գնել:
Եթե հնարավոր լիներ երջանկությունը գնել, գուցե և կարելի լիներ: Բայց երջանկությունը չես գնի:
Ամեն դեպքում` փողը բավարա՞ր պայման է` երջանիկ լինելու համար:
Ո՛չ:
Փաստորեն, կարելի է լինել դժբախտ հարուստ:
Այո, բայց ավելի լավ է տխրել հարմարավետ Մերսեդեսի մեջ, քան ավտոբուսում:
Պրն. Քրքորյան, հոգեբանորեն ի՞նչ է նշանակում լինել միլիարդատեր:
Որևէ գերբնական բան չի նշանակում:
Երբ դուրս ես գալիս փողոց և հասկանում, որ աշխարհում ամեն բան կարող էս գնել. դա ինչ-որ բան փոխու՞մ է մարդու աշխարհայացքում:
Նախ, ամեն բան չէ, որ կարող ես գնել, օրինակ` հարգանքը կամ իմաստությունը: Բայց ամենազորության այն պատրանքը, որ տալիս է փողը, կարող է մարդուն հավասարապես կատարելագործել կամ դեգրադացնել: Եթե քեզ համար ամեն ինչի չափման միավորը փողն է, ապա դու ավելի շուտ կդեգրադացվես:
Բայց շատերը կնախընտրեն լինել դեգրադացված հարուստ, քան իմաստուն աղքատ:
Եթե ընտրությունը լիներ այդ երկուսի միջև` գուցե: Բայց կյանքն անսահմանափակ ընտրությունների հնարավորություն է:
Ես Ձեզ հետ համաձայն չեմ: Օրինակ, եթե մարդը ծնվել է աղքատ` նա դա չի ընտրել: Կան բաներ, որոնք մեզ տրվում են առանց ընտրության:
Խնդիրը մոտեցման մեջ է. մարդը չի ծնվում աղքատ կամ հարուստ: Նա կարող է ծնվել աղքատ ընտանիքում, և դա իր ընտրությունը չէ: Բայց ինչպես նա կապրի իր կյանքը` դա իր ընտրությունն է: Ես ծնվել եմ աղքատ ընտանիքում, բայց աղքատ չեմ մնացել` իմ ընտրության արդյունքում:
Իսկ ինչպե՞ս ընտրել բոլոր տարբերակներից ամենաճիշտը:
Չկա ամենաճիշտ տարբերակ: Ամեն ինչ շատ պարզ է` եթե քեզ հաճելի է ապրել քո կատարած ընտրության հետ, ուրեմն դա է ճիշտը: Բայց ամեն պահի կարող է հայտնվել մի նոր ընտրություն, որն ավելի հարազատ է քեզ: Ես կարող էի մինչև հիմա թերթ վաճառել, կամ մնալ որպես բռնցքամարտիկ, կամ էլ լինել թոշակի անցած օդաչու:
Իսկ կանանց հարցում է՞լ է այդպես` ամեն պահի կարո՞ղ է հայտնվել ավելի լավ ընտրություն: Դուք ամուսնացել եք երեք անգամ:
Ես չասացի ավելի լավը, ասացի ավելի հարազատ: Բայց կանայք մասնագիտության պես չեն` իրենք կարող են քեզ ընտրել: Այստեղ ընտրությունը երկկողմանի է (ժպտում է):
Կանանցից միանգամից անցնենք Հայաստանին, պրն. Քրքորյան:
Հրաշալի անցում է:
Ըստ Forbs-ի 2014 թ. տվյալների, Դուք աշխարհի ամենահարուստ հայն եք:
Իսկապե՞ս:
Այո: Հայերը Ձեզանով շատ են հպարտանում:
Ինչու՞: Որովհետև ես հարու՞ստ եմ:
Գուցե նաև:
Բայց դրանով պետք չէ հպարտանալ: Եթե այդպես լիներ, արաբներն ամենից հպարտ ժողովուրդը կլինեին:
Բայց հայերը ոչ բոլոր հարուստներով են հպարտանում:
Իսկ Հայաստանի մեծահարուստներով հպարտանու՞մ են:
Ո՛չ: Նրանցից շատերի համար ամաչում են:
Ինչու՞:
Հիշու՞մ էք` ասացիք, որ հարստությունը մարդուն կարող է հավասարապես կատարելագործել կամ դեգրադացնել…
Ահա թե ինչ:
Պրն. Քրքորյան, վերջում ի՞նչ խորհուրդ կտայիք հայաստանյան մեծահարուստներին:
Թող լինեն այնպիսին, որ մարդիկ իրենցով ոչ թե ամաչեն, այլ հպարտանան:
www.lragir.am