Տեսողական Աշխարհաճանաչողութեան Գեղագիտական Նշանակութիւնը

Անցնող Յունուարին «Նոազ Արք» ցուցասրահը անգամ մը եւս մասնակցեցաւ «Արթ Սթէյճ Սինկափուր» միջազգային ցուցահանդէսին, ուր ներկայացուց յոյլ մը գեղանկարիչներու (Եուրոզի, Վահրամ Դաւթեանի, Ռուբէն Աբովեանի ու Սուրէն Ոսկանեանի) վաթսունէ աւելի ստեղծագործութիւնները, որոնք ինչպէս միշտ եւ ամէնուրէք արժանացան ջերմ ուշադրութեան եւ բարձր գնահատանքներու: Տրուած ըլլալով, որ Սինկափուրը կը համարուի ծայրագոյն արեւելքի մշակութային կարեւոր կեդրոններէն, եւ «Արթ Սթէյճ Սինկափուր»-ի հիմնադիր տնօրէնը, նոյն ինքն «Արթ Պազէլ»-ի հիմնադիրն է՝ յանձինս Լորէնցօ Ռուտոլֆի, հետեւաբար, այս կերպարուեստի փառատօնը մեծ վարկ կը վայելէ ողջ տարածաշրջանին մէջ: Դրացի երկիրներէն (Մալիզիայէն, Ինտոնէզիայէն, հարաւային Քորէայէն եւ մինչեւ իսկ Ճափոնէն) բազմաթիւ  արուեստասէրներ կ’այցելեն այնտեղ: Անոնցմէ շատեր, առաջին անգամ, կը ծանօթանան հայ գեղանկարչութեան եւ ինքնաբերաբար կը հետաքրքրուին նաեւ զայն ծնող ժողովուրդին մշակոյթով ու Հայաստանով: Այսպիսով, հայ մշակոյթի կարեւոր մէկ երակը արդէն իսկ լուրջ արմատներ նետած կը թուի ըլլալ ծայրագոյն Արեւելքի մէջ:

Այս տարուան «Արթ Սթէյճ Սինկափուր»-ի ուշագրաւ երեւոյթը այն էր, որ պետութեան կողմէ յատուկ կեցուածք որդեգրուած էր՝ աշակերտներու գեղարուեստական դաստիարակութեան հանդէպ: Դպրոցական օրերուն իսկ, աշակերտութիւնը խուռներամ այցելեց այս միջազգային վարկ եւ տարողութիւն ունեցող ցուցահանդէսը՝ իրենց ուսուցիչներու, երբեմն նաեւ տնօրէններու ընկերակցութեամբ: Կարգ մը դպրոցներ՝ չբաւարարուելով իրենց մեկնաբանութիւններով ու բացատրութիւններով՝ յանձնարարած էին աշակերտներուն ընտրել լաւագոյն ստեղծագործութիւնը, վերլուծել զայն եւ հնարաւորութեան սահմաններուն մէջ հարցազրոյցներ կայացնել նաեւ արուեստագէտներուն եւ կամ ցուցասրահի տէրերուն հետ: Կային նոյնիսկ մանկապարտէզի պատասխանատուներ, որոնք կարեւոր համարելով մանուկներու գեղագիտական դաստիարակութիւնը, իրենց հետ բերած էին նաեւ փոքրիկները, ի հարկին՝ անոնց ծնողներուն հետ:

Այսօր, մասնագէտներու կողմէ ապացուցուած է, որ երեխաներու եւ մանուկներու աշխարհաճանաչողական գլխաւոր միջոցը տեսողականն է: Հետեւաբար՝ կերպարուեստը, այսինքն ճարտարապետութիւնը, քանդակագործութիւնն ու յատկապէս գեղանկարչութիւնը կարեւոր կը համարուին եւ կենսական նշանակութիւն կը զգենուն ազգային-հոգեւոր եւ մարդակերտումի առաքելութեան մէջ: «Նոազ Արք» ի սկզբանէ հետամուտ եղած է աշակերտներն ու մանուկները ներգրաւելու ցուցասրահներէ  ներս: Եւ բնաւ պատահական չէ, որ ան երիտասարդներու կողքին, ատենին, հրատարակեց երեխաներու արուեստին նուիրուած գեղատիպ պատկերագիրք մը «Children’s Art Museum of Armenia»:

Նմանօրինակ նպատակներ կը հետապնդէ՝ միջազգային կատարելագործուած սկզբունքներով օժտուած Intermarc կրթական հաստատութիւնը, որ քայլ կը պահէ եւ կը գործակցի այլ երկիրներու (Զուիցերիոյ, Միացեալ Նահանգներու, Իտալիոյ, Ֆրանսայի, Հնդկաստանի, Յորդանանի, Սուրիոյ, Սէուտական Արաբիոյ…) նմանօրինակ կրթական օճախներու, ինչպէս նաեւ ՄԱԿ-ի պետական նախարարութիւններու եւ համապատասխան հաստատութիւններու հետ:

Intermarc յատուկ ուշադրութիւն կը դարձնէ գեղարուեստի ճամբով՝ մանուկներու գեղագիտական դաստիարակութեան, որովհետեւ կը հաւատայ, թէ ազգային-հոգեւոր եւ մարդակերտումի առաքելութեան մէջ կենսական դեր կը կատարեն «Մանուկին ուղեղին հանգրուանային կազմաւորումի ընկալումը եւ աչքի ու տեսողական ազդեցութիւնը այդ, այսինքն՝ ուղեղին, կազմաւորումին հոլովոյթին մէջ»: Ի վերջոյ, գեղագիտական ճշգրիտ ու ճի’շդ ժամանակին տրուած դաստիարակութիւնը, ոչ միայն կը նրբացնէ ու կը զարգացնէ մանուկի ճաշակն ու երեւակայութիւնը, այլեւ կը խթանէ անոր ստեղծագործական ձգտումները, որոնք կը շարունակուին մինչեւ հասունութիւն ու անդին…:

Առ այդ, իբրեւ առաջին գործնական քայլ, Intermarc կեդրոնը՝ գործակցութեամբ «Նոազ Արք» ցուցասրահին՝ կազմակերպած է բարձրաճաշակ գեղանկարչական ցուցահանդէս մը, Ֆանարի իր կեդրոնին մէջ, որուն բացումը տեղի ունեցաւ Երեքշաբթի, 28 Մարտ, երեկոյեան ժամը 7:00-ին, հովանաւորութեամբ՝ մշակոյթի նախարար նորին վսեմութիւն դոգտ. Ղաթթաս Խուրիի:

Ցուցադրութեան դրուած են տարբեր բնոյթի եւ տարբեր ճաշակի ստեղծագործութիւններ, ինչպէս. տպաւորապաշտական (Էդիկ Բերդեան), ժամանակակից  վիպապաշտական (Սուրէն Ոսկանեան), անհեթեթ գերիրապաշտական (Դաւիթ Դաւթեան) եւ վերացապաշտական (Վահան Ռումէլեան): Ցուցանմոյշները յատուկ ընտրուած են՝ թէ փոքրերու եւ թէ մեծերու համար հաւասարապէս: Այնպէս որ,  ծնողներ կրնան այցելել ցուցահանդէսը իրենց մանուկներու, նոյնիսկ՝ նորածիններու հետ, իսկ դասատուներ՝ իրենց աշակերտութեան հետ:

Յիշեալ չորս արուեստագէտներն ալ միջազգայնօրէն գնահատուած գեղանկարիչներ են: Անոնք մասնակցած են բազմաթիւ միջազգային փառատօներու, սկսեալ Պէյճինկէն ու Սինկափուրէն մինչեւ եւրոպաներն ու ամերիկաները…: Ասոնք ծանօթ են նաեւ Լիբանանի գեղարուեստասէր հասարակութեան ու լրատուամիջոցներուն, որոնք իրենց գնահատականը տուած ու արժեւորած են անոնց ստեղծագործութիւները:

Թղթակից